لامیلی رقیب باربی؛ متوسط زیباست

عروسکی به نام لامیلی که بر اساس متوسط ویژگی‌های اندام زنانه ساخته شده، قرار است وارد بازار و رقیبی برای عروسک‌های معروف باربی شود.

مبتکری که این عروسک‌ها را طراحی کرده عقیده دارد که "متوسط زیباست".

نیکلای لام طراح ۲۵ ساله آمریکایی از عموم مردم در خواست ۹۵ هزار دلار کمک مالی کرده بود تا بتواند این عروسک را وارد بازار کند؛ اما با اینکه هنوز مدتی به پایان مهلت جمع‌آوری کمک مانده، او بیش از مبلغ مورد نیاز را دریافت کرده است.

آقای لام قصد دارد در ماه نوامبر سال جاری میلادی پنج هزار عروسک لامیلی را وارد بازار کند. او می‌گوید تاکنون درخواست‌های زیادی از پدر و مادرها و کودکان دریافت کرده است.

لامیلی دختری با اندامی متوسط، سالم و قوی و با آرایش بسیار کم است و اندام او بر اساس متوسط ابعاد جسمانی یک دختر جوان ۱۹ ساله طراحی شده است.

لامیلی بر خلاف باربی بلوند نیست و موهایی قهوه‌ای دارد.

در بیشتر عکس‌های تبلیغاتی، لامیلی پوشیده‌تر از باربی لباس پوشیده است و به گفته آقای لام، در کمد لباس لامیلی، لباس‌ها ساده هستند:

"لامیلی شخصیتی تازه در دنیا عروسک‌ها خواهد بود، شخصیتی که تا به‌ حال نمونه‌اش وجود نداشته است."

آقای لام می‌گوید هدف او تشویق کودکان به زندگی سالم است و به نمایش گذاشتن تنوع و گوناگونی‌های جسمانی و نژادی.

حدود سه ماه پیش صفحه‌ای در فیس‌بوک که به تبلیغ مانکن‌های (مدل‌) سایز بالا اختصاص دارد با قرار دادن تصویری از یک باربی سایز بالا، بحثی را در شبکه‌های اجتماعی راه انداخت با این عنوان که "آیا شرکت‌های عروسک‌سازی باید عروسک‌های سایز بالا هم بسازند؟"

در این بحث داغ اینترنتی، موافقان معتقد بودند این عروسک‌ها به دختران درشت اندام احساس طبیعی بودن و راحتی می‌دهند؛ اما مخالفان، آن را تشویق به چاقی می‌دانستند.

آقای لام اما می‌گوید نمونه سایز بالای لامیلی را تولید نخواهد کرد: "هدف من ایجاد تنوع و دوست داشتن خود است، با اینکه اکنون چاقی مشکلی فراگیر شده. زنان سالمی هم هستند که سایز بالا دارند، اما بطور کلی من مایل نیستم بچه‌ها فکر کنند چاقی چیز خوبی است."

باربی، عروسک یا فرهنگ؟

از عروسک‌های معروف باربی که ساخت کارخانه عروسک‌سازی ماتل هستند به دلیل ویژگی‌های جسمانی غیر واقعی‌ بسیار انتقاد شده است.

از جمله اینکه فردی با چنین ابعاد بدنی فقط می‌تواند نصف کبد داشته باشد و اگر کسی با این خصوصیات وجود داشت باید چهار دست و پا راه می‌رفت، چون بدنی با این ویژگی‌ها نامتناسب و نامتعادل است و باربی نمی‌تواند تعادلش را حفظ کند و سرپا بایستد.

اما مویرا ردموند، نویسنده وبلاگ "لباس‌های توی کتاب‌ها" که طرفدار باربی است این تفسیرها را "زن‌ستیزانه‌تر" از آن چیزهایی می‌داند که باربی به آن متهم است، یعنی استفاده ابزاری جنسی.

"من خودم محاسبه کرده‌ام، باربی اندامی مشابه بیشتر مردم ندارد، اما به هیچ وجه هم غیر طبیعی نیست."

اما متخصصان دیگر می گویند اندام باربی ممکن است غیر طبیعی نباشد اما تشویق به آن مضر است.

پروفسور جنت ترژر استاد موسسه روانپزشکی کینگ کالج لندن و متخصص اختلالات تصویر ذهنی و ابعاد جسمانی می‌گوید: "تبلیغ عروسک‌هایی با چنین اندامی و چیزهای مشابه مثل سایز صفر، تاثیر وسیعی بر سلامت جامعه دارد و مثلا می تواند باعث شیوع اختلالات غذا خوردن شود."

ماتل سال گذشته از ابعاد باربی دفاع کرد و استدلال کرد این عروسک‌ها با این هدف ساخته شده‌اند که بازی با آنها راحت‌ باشد نه اینکه ابعاد واقعی داشته باشند.

کارشناسان و محققان بسیاری معتقدند تصوری که این عروسک‌ها از اندام زیبا در ذهن کودکان ایجاد می‌کنند، موجب عدم اعتماد به نفس و داشتن ذهنیتی نازیبا از خود است.

شیوع گسترده جراحی‌های پلاستیک یا کارهایی مثل تزریق بوتاکس نتیجه تبلیغ دائم رسانه‌ها بخصوص تلویزیون و سینما در ارائه الگویی غیرواقعی از اندام زیبای زنانه شناخته می شود.

عروسک‌های مثل باربی هم در ایجاد این ذهنیت ناسالم مقصر دانسته شده‌اند.

افزایش چشمگیر موارد بیماری بی‌اشتهایی عصبی (Anorexia nervosa) در سال‌های اخیر نیز محصول تبلیغ رسانه‌ها در ارائه ویژگی‌های جسمانی خاص و نادری بعنوان اندام زیبا تلقی شده است. این بیماری را در زمره بیماری‌های "اجتماعی" قرار داده‌اند و شیوع آن در دختران ده برابر پسران است.

در کنار عوامل بیولوژیک، ژنتیکی و روانشناختی، عوامل محیطی و فرهنگی در این بیماری نقش مهمی دارند؛ در میان عوامل فرهنگی، نقش رسانه‌ها و ابزارهای فرهنگ‌ساز بارز است، تاثیر عروسک‌های باربی نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود.

در سال ۲۰۰۶، مرگ آنا کارولینا رستون، مدل ۲۱ ساله برزیلی به علت بی‌اشتهایی عصبی، نگاه‌ها را به فرهنگ سایز صفر و عوارض آن بیشتر از گذشته جلب کرد.

پس از آن تحقیقات نشان داد که تصویرسازی ناسالم از زیبایی و فشار همسالان و اجتماع در شیوع این بیماری نقش دارد، دولت‌ها به فکر ایجاد محدودیت برای آژانس‌های مدلینگ افتادند و کمپین‌هایی برای مبارزه با استفاده از زنان بسیار لاغر به عنوان نمادهای زیبایی به راه افتاد.

سال ۲۰۰۹ که پنجاه سالگی باربی بود توجه به این عروسک‌ها بیش از پیش جلب شد.

محققان دانشگاهی در استرالیا به این نتیجه رسیدند که ابعاد بدنی باربی غیر ممکن نیست اما از هر صد هزار زن یکی ممکن است چنین اندامی داشته باشد.

محققان بیمارستان مرکزی دانشگاه فنلاند در هلسینکی هم به این نتیجه رسیدند که اگر باربی واقعی بود، احتمالا دچار مشکل می شد چون برای داشتن پریود طبیعی، لازم است ۱۷ تا ۲۲ درصد وزن بدن چربی باشد و بدنی با ویژگی های باربی فاقد این میزان چربی است.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که باربی خوش اندام به احتمال زیاد اگر می خواست بچه‌دار شود باید به درمان ناباروری روی می ‌آورد و ممکن بود به علت عوارض آن دیگر اندامی چنین قلمی نداشته باشد.

در روزهای گذشته نتایج دو تحقیق منتشر شد که نشان می داد تنوع شغلی در زنانی که در کودکی با عروسک‌ باربی بازی کرده‌اند نسبت به مردان یا آنهایی که با باربی بازی نکرده‌اند کمتر است.

آرورا شرمن، محقق دانشگاه ایالت اورگون، معتقد است باربی و عروسک‌های مشابه از سنین پایین دختران را زیر فشار جذابیت جنسی قرار می دهند.

ویژگی‌های بدنی و چهره باربی باعث می شود دخترانی که با آنها بازی می کنند در آینده آرزوی شغلی خود را برآورده نکنند و خود را به مشاغل خاصی محدود کنند.

اما شرکت ماتل سازنده باربی این دو تحقیق را زیر سوال برده و گفته "دختران در طی چندین نسل با باربی بازی کرده‌اند و آرزوهای خود را دنبال و آنها را محقق کرده‌اند."